Letters leren, leren lezen. Vanzelf gaat dat lang niet altijd. Met zijn allen het alfabet opzeggen. Weten wat klinkers zijn (a-e-i-o-u en de ypsilon, die trouwens ook een medeklinker kan zijn), daar een rijmpje bij leren om ze te onthouden: a-e-i-o-u zeg die woorden nu, zeg die woorden alsmaar vlugger a-e-i-o-u. En dan steeds met een andere medeklinker ervoor. Dat lukt allemaal. Samen bedenken we omdraaiwoorden: mes-sem, maar-raam. Leuk is dat. Ze willen schrijven, deze leerlingen van 6-7-8 jaar, mooi schrijven, met aan-elkaar-letters tussen de lijntjes, of één grote schrijfletter op een A4 met kleurtjes overtrekken om hem te leren. Schrijven-lezen en lezen schrijven. We wisselen het af. Lees maar de woorden die je hebt geschreven.
Je merkt dat het proces voor iedereen anders verloopt. Een kan al lezen, maar is nog niet echt toe aan schrijven. Op de bank in de woonkamer leest hij oneindig veel Donald Duckjes, hier kiest hij andere boeken (het liefst wel in de vorm van een stripverhaal) om te lezen. Twee meisjes willen het liefst zo mooi mogelijk de letters schrijven. En dan hun eigen naam, en dan een lievelingswoord… Twee andere meisjes schrijven zorgvuldig de woorden van het bord over die we samen hebben gemaakt; soms ook niet bestaande woorden, want dat is het leuke van letters en taal: alles kan bestaan op papier, al bestaat het niet in het echt. ‘Mas’ bijvoorbeeld. Je zou zelf nog kunnen bedenken wat zo’n woord kan betekenen. De jongen van 8 schrijft heel netjes alles over, pakt het alfabet in schrijfletters erbij om te weten tot hoever de lussen moeten lopen. Mooi schrijven kan hij heel goed, en nu nog lezen wat er staat. Stapje voor stapje lukt dat ook.
Volgende keer beginnen we met lezen, rijtjes woorden, met steeds dezelfde eindletters en een wisselende beginletter ‘aaf-gaaf-naaf’ bijvoorbeeld. Doordat het eind hetzelfde blijft, hoeven ze alleen de beginletter te herkennen. En daarna de woorden schrijven en dan nog eens lezen wat je hebt geschreven. Ik heb er alweer veel zin in! Leren lezen blijft een magisch proces.